Trong lịch sử đầu tư của Hoa Kỳ nói riêng và của thế giới nói chung, tên tuổi của Warren Buffett đứng trên tất cả mọi người. Ông đã biến 106.000USD vốn liếng ban đầu thành 42 tỷ USD tài sản chỉ bằng sự đầu tư cổ phiếu.
Sinh ra ngày 30/08/1930 tại thành phố Omaha bang Nebraska; cha là Howard Buffett, một nhà môi giới chứng khoán đồng thời là một dân biểu quốc hội Mỹ và mẹ là Leila Buffett. Được sinh ra trong cuộc đại khủng hoảng kinh tế 1929, khi mà công ty đầu tư của cha ông ở Omaha gần như bị phá sản, ông đã sớm bị ám ảnh bởi đồng tiền. Mới còn bé mà đi đâu Warren Buffett cũng mang theo bên mình cái máy trò chơi đổi tiền, lúc nào cũng tính lãi đơn, lãi kép. Lên sáu tuổi Warren Buffett đã tập tành kinh doanh bằng việc mua bán vỏ chai Coca – Cola. Lên 11 tuổi Warren Buffett đã xin vào làm việc trong công ty môi giới chứng khoán của cha mình, cũng trong năm ấy Warren Buffett mua được 3 cổ phiếu ưu đãi (Preferred – Cổ phiếu được ưu tiên chia lời trước các cổ phiếu thường) ở mức giá 38USD/cổ phiếu và đã bán ra khi giá lên 40USD/cổ phiếu, chỉ vài năm sau giá cổ phiếu ấy đã tăng vọt lên đến 200USD, đối với Warren Buffett đây chính là bài học lớn về đầu tư dài hạn vào những công ty giỏi kinh doanh.
Năm 17 tuổi tốt nghiệp trung học, ba năm sau học xong chương trình đại học và sau đó học MBA (Master of Business Administration) - Thạc sỹ về quản trị kinh doanh tại trường đại học Colimbia. Với tư duy sắc sảo trong phân tích chứng khoán đã giúp Warren Buffett đạt được thành tích: là sinh viên duy nhất nhận được điểm A+ trong môn học phân tích chứng khoán (Seurity analysis).
Sau khi tốt nghiệp trường đại học Colimbia, Warren Buffett làm công việc phân tích đầu tư tại công ty đầu tư ở thị trường chứng khoán New York.
Đến năm 1956 Warren Buffett trở về thành phố quê nhà Omaha và thành lập công ty đầu tư hợp doanh có tên là Buffett Associates Ltd gồm 8 thành viên góp vốn, phần góp của Warren Buffett là 1.000USD và của 7 người kia là 105.000USD; Warren Buffett là hội viên hoạt động, người trực tiếp quản lý và điều hành công ty; 7 người kia là hội viên hữu hạn, chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi vốn góp của mình, không có quyền tham gia quản lý, không được quyền rút vốn khi công ty chưa giải tán. Với số vốn ít ỏi đó Warren Buffett đã biến nó thành 42 tỷ USD.
Ngày nay, cái tên Warren Buffett đã trở nên quá nổi tiếng. Nhưng chắc hẳn ít ai biết ông được xem là một nhà đầu tư giá trị luôn bình thản trước mọi sự thổi phồng, cường điệu và kích động trên thị trường. Ông không ngại ngần đầu tư vào các cổ phiếu được xem là tẻ nhạt, xuống giá, thậm trí đang ở trong tình thế xấu nhất. Một số nét lớn về phương pháp đầu tư của Warren Buffett:
1. Đầu tư vào công ty chứ không đầu tư vào cổ phiếu
Warren Buffett quan niệm rằng cổ phiếu chỉ là tờ giấy chứng nhận quyền sở hữu của cổ đông đối với công ty đó. Ông không đầu tư vào cổ phiếu mà đầu tư vào công ty. Nói một cách khác, ông hoàn toàn không quan tâm đến việc mua đi bán lại cổ phiếu trong thời gian ngắn. Thay vào đó là những công ty ông xác định là chiến lược của mình.
2. Đầu tư theo giá trị thực
Warren Buffett cho rằng về lâu dài, giá trị thị trường của cổ phiếu sẽ phản ánh giá trị nội tại của nó. Do đó, những cổ phiếu tốt là những cổ phiếu đang được thị trường định giá thấp hơn giá trị nội tại của nó. Theo ông khoảng cách giữa giá trị thị trường và giá trị nội tại càng lớn thì biên độ an toàn cũng như lợi nhuận mà nhà đầu tư nhận được từ cổ phiếu sẽ càng cao. Để có lợi nhuận là phải tính được giá trị thật hay giá trị nội tại của cổ phiếu hay công ty đó. Các nhà đầu tư nổi tiếng khác đôi khi đưa ra những công thức xác định giá trị thực theo kiểu của mình, dĩ nhiên dựa vào những công thức cơ bản, riêng Warren Buffett thì không đưa ra một công thức cụ thể nào của riêng mình. Do đó theo một số nhà nghiên cứu cho rằng công thức tính giá trị thực của Warren Buffett là một bí ẩn và một số nhà nghiên cứu khác lại cho rằng Warren Buffett sử dụng nguyên tắc xác định giá trị thật cơ bản như những nhà đầu tư phân tích tài chính khác.
Cái khác duy nhất làm cho ông thành công là ông nghiên cứu rất kỹ và sâu từng công ty ông sắp đầu tư. Ông đã từng nói:” Để là nhà đầu tư thành công, chúng tôi đọc hàng trăm, hàng trăm báo cáo thường niên của các công ty”. Ngoài những chỉ số tài chính, ông còn quan tâm hết sức đặc biệt đến vị trí, lợi thế cạnh tranh của công ty và năng lực lãnh đạo.
3. Những câu hỏi Warren Buffett đặt ra và tìm hiểu trước khi quyết định đầu tư
Công ty có phát triển tốt không? Có lợi thế cạnh tranh không? Warren Buffett chỉ muốn mua cổ phiếu của công ty có lợi thế cạnh tranh cao hoặc công ty dẫn đầu thị trường của ngành kinh doanh chính của nó, hay là có thương hiệu được khách hàng đánh giá cao. Ông không muốn đầu tư vào những công ty không có lợi thế cạnh tranh và chỉ có thể cạnh tranh bằng cách giảm giá bán. Warren Buffett còn xem xét công ty mà ông sắp đầu tư có nguy cơ bị công ty lớn mạnh khác nhảy vào cạnh tranh không .
Công ty đó có mô hình kinh doanh đơn giản không? Warren Buffett chỉ đầu tư vào các công ty có mô hình đơn giản, dễ hiểu, không quá phức tạp. Ông chỉ đầu tư vào những ngành mà ông biết rất rõ.
Lợi nhuận công ty có tốt, đang tăng trưởng ổn định không?
Tỷ số nợ trên vốn có tốt không? Đây là một trong những chỉ số mà Warren Buffett đặc biệt quan tâm. Ông chỉ đầu tư vào những công ty tạo ra mức lợi nhuận tốt.
Chi phí vận hành của công ty có ở mức chấp nhận được hay không?
Dòng tiền mặt để đầu tư có đủ lớn để tạo ra lợi nhuận và sự tăng trưởng?
Công ty có giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư hay không? Warren Buffett chọn mua cổ phiếu công ty giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư, ông cho rằng nếu như công ty đang sinh ra lợi nhuận tốt (bằng hay cao hơn mức lợi nhuận mong muốn) thì công ty đó nên giữ lợi nhuận lại để tái đầu tư. Khi đó công ty sẽ trở thành một máy in tiền với tốc độ ngày càng cao nhờ hiệu ứng tuyệt vời của lãi suất kép.
Ban quản lý giỏi, có tầm nhìn, có bề dày thành tích về quản lý kinh doanh, có đạo đức không? Warren Buffett chỉ đầu tư vào những công ty ông tin rằng ban lãnh đạo có năng lực.
4.Chọn thời điểm mua:
Warren Buffett không bao giờ vội vã mua những cổ phiếu có biên độ an toàn không rõ ràng. Thường thì ông sẽ đợi khi thị trường vào giai đoạn điều chỉnh hoặc khi thị trường đang thời kỳ giảm giá mạnh. Khi đó ông sẽ mua được cổ phiếu của công ty với giá thấp hơn giá trị nội tại của nó. Phương pháp đầu tư đơn giản này đã giúp ông thành công lớn và trở thành một trong những người có tài sản lớn nhất thế giới. Nó cũng giúp ông thoát được những tổn thất trong những giai đoạn mà hầu hết mọi người đều bị thiệt hại.
5.Những điểm không hoặc rất ít quan tâm trong đầu tư
Với chiến lược đầu tư nói trên, Warren Buffett không quan tâm nhiều đến sự lên xuống của giá cả thị trường chứng khoán cũng như chu kỳ kinh tế. Nói đúng hơn ông chỉ quan tâm đến việc lên xuống giá khi ông chọn thời điểm mua; khi đã mua rồi, ông không quan tâm đến sự lên xuống của giá nữa.
Một điểm khá đặc biệt là ông rất ít quan tâm đến việc đa dạng hóa danh mục đầu tư. Nhiều nhà đầu tư đã nghiên cứu và thực hiện thành công các phương pháp đa dạng hóa danh mục đầu tư tức là chọn nhiều cổ phiếu của các công ty khác nhau, ngành khác nhau có tác dụng bổ sung, tương hỗ nhằm đạt được lợi nhuận cao nhất có thể trong khi giảm rủi ro đến mức thấp nhất. Warren Buffett không theo trường phái đa dạng hóa này, Ông cho rằng nếu đã chọn được doanh nghiệp tốt để đầu tư thì sẽ đạt lợi nhuận cao và rủi ro thấp. Việc đa dạng hóa danh mục đầu tư, tức là chọn thêm những cổ phiếu khác vào danh mục đầu tư sẽ giảm lợi nhuận cao tạo ra từ cổ phiếu chính yếu.
6. Những câu nói nổi tiếng của Warren Buffett
- “Rủi ro đến từ việc bạn không biết việc mình đang làm”.
- “ Giá là những gì chúng ta phải trả. Giá trị là những gì chúng ta nhận được”.
- “ Hãi sợ hãi khi những ngườc khác tham lam. Hãy tham lam khi những người khác sợ hãi’.
- “Nếu là nhà đầu tư bạn hãy tập trung vào việc công ty đó sẽ hoạt động kinh doanh như thế nào. Nếu là nhà đầu cơ, bạn hãy quan tâm đến giá trị thị trường của nó, và đó không phải là cách làm hay cuộc chơi của chúng tôi”.